Een school ontwikkelt een systematisch professionaliseringsbeleid waarbij de professionaliseringsnoden van de teamleden en de prioritaire doelen van de school centraal staan.

PLAN

Aan de hand van reflectie worden de professionele noden van het team naar boven gehaald. Samen met de prioritaire doelen die de school stelt, maakt de school keuzes op welke thema’s en onderwerpen ze een focus wil leggen in het professionaliseringsplan.

Enkele tips bij de uitwerking van het professionaliseringsplan:

• Het is belangrijk om het aantal initiatieven beperkt te houden, less is more.

• Er wordt nagedacht wat ingepland wordt op korte en/of lange termijn.

• De keuze worden ingedeeld in individuele of teamgerichte professionalisering. De keuzes worden geregistreerd.

Enkele te stellen vragen bij de uitwerking van het professionaliseringsplan:

• is er intern expertise die kan gedeeld worden of moet er externe expertise binnen gehaald worden?

• wie zal professionalisering volgen?
  

• wanneer vindt de professionalisering plaats?

• wat zijn de doelen die we vooropstellen? Wat willen we bereiken met dit initiatief? 

• ...

DO

De initiatieven worden uitgevoerd.

CHECK

De uitgevoerde initiatieven worden geëvalueerd. Mogelijke ondersteunende vragen hierbij zijn:

• voldoet de professionalisering aan de vraag?

• werden de doelen bereikt?

• wat zijn de pro's en contra's van de professionalisering?

• wat is de impact voor het leren van de leerling?

• ...

ACT 

De uiteindelijke bedoeling van een professionaliseringsinitiatief is dat er verandering optreedt in de school- en klaspraktijk.  In deze fase gaat de school na hoe dit initiatief het team en de schoolwerking kan versterken. Mogelijke reflectievragen hierbij zijn:

• wat nemen we op in onze werking?

• wat is haalbaar, wat niet?

• hoe voelen we ons daarbij?

• hoe implementeren we nieuwe ideeën?

• in welke mate voelt het team zich betrokken bij de implementatie van elementen uit de professionalisering?

• hoe kan de betrokkenheid/gedragenheid verhoogd worden?

• hoe kan de opgedane kennis en vaardigheden doorgegeven worden aan de collega's (multiplicatoreffect)?

• 
  

Deze  PDCA-cirkel is een dynamisch gegeven en dient herhaald doorlopen te worden. Men zal nagaan welk effect de implementatie van professionaliseringsinitiatieven op de schoolwerking heeft en blijven bijsturen waar nodig.

PRO+

Het instrument PRO+ ( uitgegeven door Eekhout Academy en Provincie West-Vlaanderen) bevordert de professionele dialoog en de reflectie over leren en onderwijzen. Het volledige instrument is betalend; de blanco fiches kun je gratis downloaden.

Dit instrument PRO+ detecteert en brengt in kaart welke professionaliseringsnoden er bij de leraren zijn. Het brengt diverse professionaliseringsperspectieven (leerkracht, leerling, team/beleid) samen in één concept.

Op heel toegankelijke wijze leidt het instrument je door een reflectiefase die je als vanzelf brengt tot de actiefase. 

Reflectiefase

Via reflectievragen/stellingen krijgt de groep een zicht op de verschillende noden.
De betrokkenen schalen zichzelf eerst individueel in met een kleurcode (groen = hier zijn we sterk in / geel = voor verbetering vatbaar / rood = nog wat werk aan de winkel). Deze keuze kan worden gestaafd met een casus of een praktijkvoorbeeld.

Voorbeeldvragen/ stellingen ‘visie'

• We zijn vertrouwd met de visie van onze school.
  

• Elke leraar in de eigen klas? Open ramen en deuren! Wij staan als school open voor het binnenhalen van externe expertise en het uitwisselen van interne expertise.

Link naar reflectiefiche 'visie' 

Voorbeeldvragen/ stellingen ‘leerling’

• Welbevinden en betrokkenheid meten we geregeld. Dit stuurt ons pedagogisch handelen.

• We evalueren leerlingen op een brede en onderbouwde wijze.
  

Link naar reflectiefiche 'leerling' 

Voorbeeldvragen/ stellingen ‘leraar’

• Een beginnende leraar krijgt bij ons de gepaste ondersteuning.

• We geven het onderwerp, de concrete leerdoelen en de lesopbouw aan, ook visueel.
  

Link naar reflectiefiche 'leraar' 

Voorbeeldvragen/ stellingen ‘team/beleid’

• We weten welke competenties in ons team aanwezig zijn (kennis-, vaardigheden- en attitudecompetenties) en hoe we die kunnen inzetten.

• We reflecteren over ons eigen handelen.

• 
  

Link naar reflectiefiche 'team en beleid' 

Actiefase

Als leerkracht en als team giet je zelf de prioriteiten, termijnen en acties in een systematisch professionaliseringsplan. De fiche is opgebouwd volgens de PDCA-cyclus.

Link naar de fiche 'actiefase stappenplan'