Start to taalbeleid

0 %

Inhoud cursus

2.1.1 Inspectie over taalbeleid

De geschatte werktijd voor de opdrachten op deze pagina is 30 tot 60 minuten.

Doel opdrachten?

Je verkent een aantal uitspraken van inspectie over taalbeleid. Je denkt na over wat inspectie op dit moment over jullie taalbeleid op school zou schrijven. Wat zouden ze als positief benoemen en wat als werkpunt?

Daarnaast verken je ook een document met reflectievragen rond taalbeleid die gebaseerd zijn op het referentiekader voor onderwijskwaliteit. Je bepaalt over welke reflectievragen je graag samen met het beleid van je school, maar ook met de leraren, wil nadenken.

Links naar de documenten die je nodig hebt:

1 het OK - referentiekader onderwijskwaliteit

2 het OK met vragen over taalbeleid in elke rubriek

3 Document voor portfolio: het OK leeg om jouw vragen in over te schrijven uit doc 3

Tip: download telkens een kopie van de documenten die je aanklikt in het leerpad en sla ze meteen op in het portfoliomapje dat je aanmaakte. Dan kan je bewerken.

Taalbeleid in inspectieverslagen

In de slides hieronder vind je fragmenten over taalbeleid uit doorlichtingsverslagen. Bekijk er een aantal en formuleer op de samenwerkpadlet 1 wat inspectie volgens jou zou schrijven over jullie school.

Formuleer een positieve waardering die je van inspectie zou kunnen krijgen
Formuleer een negatieve waardering die je van inspectie zou kunnen krijgen

Samenwerkpadlet 1

Taalbeleid in doorlichtingsverslagen

Klik op de pijltjes aan weerszijden om de fragmenten over taalbeleid en taalgericht vakonderwijs te lezen uit inspectieverslagen.

Fragment 1

De leraar ondersteunt het leren. De instructieis geleidelijk, activerend, betekenisvol en taalontwikkelend. Het lesmateriaal biedt (taal-)steun met zijn structuur, ondersteunende visuele voorstellingen, instructiefilmpjes, … die afgestemd is op de noden van de leerlingen. De leraar besteedt aandacht aan de samenhang van het aanbod en aan metacognitieve vaardigheden.

Fragment 2

De leraren bouwen activerende lesmomenten in die de leerlingen aanzetten tot samenwerking, interactie, (vak)taalverwerving en zelfontdekkend leren.

Fragment 3

Daarnaast is de instructie geleidelijk en geregeld betekenisvol en taalontwikkelend. De leraren gaan vaak in interactie met de leerlingen en ze besteden aandacht aan metacognitieve vaardigheden. Ze maximaliseren de tijd om te leren.

Fragment 4

De ondersteuning is meestal leraar- en teamgericht, maar heeft niet altijd een waarneembaar effect op de onderwijsleerpraktijk onder andere in functie van het omgaan met de veranderende doelgroep (taalondersteuning, binnenklasdifferentiatie, …). Het schoolteam laat nog kansen liggen om voor bijkomende inhoudelijke expertise een beroep te doen op de pedagogische begeleidingsdienst of op een andere dienst.

Fragment 5

Het schoolteam heeft een objectief onderbouwd zicht op de talige competenties van de leerlingen van de eerste graad. De talige competenties en de talige noden van de leerlingen van de tweede en derde graad komen naar boven tijdens de onderwijsleerpraktijk. Het schoolteam stelt de onderwijsleerpraktijk daarop af. Het heeft aandacht voor taalgericht onderwijs. De meeste vakgroepen leveren inspanningen om een begrijpelijk taalgebruik te hanteren in het lesmateriaal en de evaluatie. Taalzorg is nog een aandachtspunt. De leraren stimuleren de taalverwerving bij de leerlingen. Zij bieden de leerlingen geregeld kansen om vaktaal en schooltaal te oefenen in een functionele context en nemen initiatieven om communicatievaardigheden en creatief taalgebruik bij de leerlingen te stimuleren.

Fragment 6

De aandacht voor taalverwerving bij de leerlingen heeft in de meeste lessen nog groeikansen. Het schoolteam beschikt over een uitgebreid instrumentarium voor taalbeleid. De toepassing ervan is echter sterk verschillend per vakgroep en per leraar

Fragment 7

Uit andere observaties bleek dat de kwalitatieve invulling van de rijke leeromgeving wisselend is en dat het taal- en leerondersteunend lesgeven minder aandacht kreeg. Het systematisch in kaart brengen van de (taal)noden van de individuele lerenden gebeurt vooralsnog niet waardoor een adequate taalondersteuning veelal uitblijft. Het is een werkpunt om de brede basiszorg nog verder uit te bouwen, o.a. op het vlak van taal- en leerondersteunend lesgeven en de leeractiviteiten.

Fragment 8

Het team heeft zicht op de talige noden van de leerlingen en ontplooit hiervoor een aantal initiatieven. De aandacht voor taalverwerving is nog een werkpunt. De school zorgt vooral voor individuele begeleiding van leerlingen met taalachterstand. Het schoolteam laat kansen liggen om de onderwijsleerpraktijk systematisch af te stemmen op de talige competenties van alle leerlingen. Het vormt een uitdaging om nadrukkelijker in te zetten op het taalgebruik in het les- en evaluatiemateriaal. Het schoolteam gebruikt occasioneel betekenisvolle contexten terwijl dit al systematischer geïntegreerd is in de werking van het centrum.

Fragment 9

Er blijven nog kansen liggen om taalontwikkeling beter te ondersteunen. De onderwijsorganisatie waarbij de lessen niet gegroepeerd zijn in blokken, belemmert projectwerking.

Fragment 10

Het schoolteam heeft intuïtief zicht op de talige competenties van de leerlingen en stemt de onderwijsleerpraktijk daar voor de meeste leerlingen op af. De aandacht voor taalverwerving bij de leerlingen heeft in de meeste lessen nog groeikansen. Het schoolteam beschikt over een uitgebreid instrumentarium voor taalbeleid. De toepassing ervan is echter sterk verschillend per vakgroep en per leraar.

Fragment 11

Nederlands

De evaluatie van de vaardigheden is weinig gevarieerd en zelden gericht op het proces en de mogelijkheid tot bijsturingen. De leraren laten nog kansen liggen om de evaluatie in te bedden in het onderwijsleerproces en om te komen tot een transparante, betrouwbare en brede evaluatie. Het onderscheid dat de school maakt tussen de evaluatie van basisleerstof en verdieping draagt beperkt bij tot de beeldvorming en tot het versterken van de talige competenties.

Wat zou inspectie kunnen schrijven over het taalbeleid bij jou op school?

Formuleer een positieve waardering die je van inspectie zou kunnen krijgen
Formuleer een negatieve waardering die je van inspectie zou kunnen krijgen